AI - Đòn bẩy chiến lược cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên số

Trong bối cảnh công nghệ AI đang bùng nổ trên toàn cầu và trở thành trọng tâm trong chiến lược phát triển của nhiều tập đoàn, báo cáo mới nhất của Endava – “AI and the Digital Shift: Reinventing the Business Landscape” – đã chỉ ra những tác động sâu sắc của trí tuệ nhân tạo tới mô hình kinh doanh hiện đại. Với khảo sát từ 350 lãnh đạo cấp cao tại Mỹ, EMEA và APAC, báo cáo mang đến những phát hiện đáng chú ý và cảnh báo rõ ràng cho cộng đồng doanh nghiệp đang trong tiến trình chuyển đổi số và tìm hiểu về vai trò của AI trong việc định hình lại các mô hình kinh doanh.

AI – Từ công cụ đến trung tâm chiến lược

Theo báo cáo, 97% lãnh đạo doanh nghiệp tin rằng AI sẽ thay đổi mô hình kinh doanh cốt lõi trong vòng 2 năm tới. Đồng thời, 98% doanh nghiệp đã bị tác động bởi chuyển đổi số trong 2 năm qua. Đáng chú ý, 24% doanh nghiệp cho biết họ đã thay đổi sứ mệnh hoặc mục tiêu tổ chức nhờ sự phát triển công nghệ này.

Ông Matt Cloke, Giám đốc Công nghệ Endava, chia sẻ: "AI phải được đóng vai trò trung tâm nếu muốn tạo ra chuyển đổi thật sự có ý nghĩa. Doanh nghiệp nhận ra sự thay đổi này và tích hợp AI vào chiến lược sẽ là những người dẫn đầu tương lai."

Đây là 7 nội dung chính trong bài báo cáo của Andava:

• Tác động của sự dịch chuyển số: 98% người tham gia khảo sát cho biết mô hình kinh doanh cốt lõi của họ đã bị ảnh hưởng bởi dịch chuyển số. 37% đang khám phá các thị trường mới, trong khi 24% cho biết sứ mệnh hoặc mục tiêu của tổ chức đã thay đổi.
• Vai trò của AI trong việc tái định hình mô hình kinh doanh: 97% lãnh đạo doanh nghiệp tin rằng AI sẽ làm thay đổi mô hình kinh doanh cốt lõi trong vòng hai năm tới. 31% tin rằng AI sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng sang thị trường mới, 31% cho rằng AI sẽ giúp họ tập trung vào điểm bán hàng độc nhất (USP) để tạo sự khác biệt với đối thủ, và 24% nói rằng AI đã ảnh hưởng đến mục tiêu cốt lõi của tổ chức.
• Áp lực phải chứng minh hiệu quả: Các lãnh đạo kinh doanh và công nghệ đang chịu áp lực trong việc chứng minh giá trị của AI. Hơn một nửa (53%) lo ngại rằng nếu các dự án AI thất bại, ban điều hành hoặc các bên liên quan sẽ mất niềm tin vào tiềm năng của AI. Ngoài ra, 18% cho biết việc thiếu minh chứng rõ ràng về ROI là một trong những thách thức hàng đầu khi triển khai và mở rộng AI.
• AI cho sáng tạo vẫn chưa được khai thác đúng mức: 45% doanh nghiệp đang sử dụng AI để tự động hóa quy trình và các công việc lặp đi lặp lại, nhưng chỉ 23% tận dụng AI để thiết kế sản phẩm mới. Điều này cho thấy tiềm năng lớn chưa được khai thác của AI – rằng mặc dù hiện tại chủ yếu được dùng cho các tác vụ thông thường, AI có thể trở thành động lực cho đổi mới sáng tạo trong tương lai.
• Khoảng cách về nhân lực vẫn là rào cản lớn: 41% tổ chức cho biết thiếu hụt nhân sự có kỹ năng AI là thách thức lớn nhất trong việc triển khai và mở rộng AI. Đây cũng được xem là rào cản lớn thứ hai trong nỗ lực hiện đại hóa số (36%).
• Lãnh đạo công nghệ đang dẫn đầu: Lãnh đạo công nghệ và lãnh đạo kinh doanh có cái nhìn khác nhau về mức độ sẵn sàng với AI. 96% lãnh đạo công nghệ cảm thấy tự tin hơn so với 83% lãnh đạo kinh doanh. 86% lãnh đạo công nghệ cho biết tổ chức của họ đã tích hợp AI vào lực lượng lao động để thúc đẩy đổi mới và tăng năng suất, trong khi tỷ lệ này ở nhóm lãnh đạo kinh doanh là 74%.
• AI sẽ sớm trở thành yếu tố không thể thiếu: Có sự đồng thuận rằng AI đang trở thành yếu tố thiết yếu cho sự thành công của doanh nghiệp. Trung bình, người được khảo sát tin rằng AI sẽ trở thành điều kiện sống còn cho tổ chức của họ trước năm 2030. Hơn 3 trong 5 người (62%) cho rằng điều này sẽ xảy ra trong vòng 5 năm tới, và 11% đã xem AI là yếu tố then chốt hiện nay.

Cơ hội nào cho doanh nghiệp Việt Nam

Có thể thấy, bài báo cáo của Andava đã cho thấy các doanh nghiệp đã sẵn sang áp dụng AI vào hoạt động kinh doanh của mình. Tuy nhiên chưa đủ sâu và còn gặp nhiều thách thức không hề nhỏ về dữ liệu, về nhân lực, về đạo đức và ROI. 

Báo cáo cũng cho thấy những mối lo ngại nổi bật:

•    97% doanh nghiệp có ít nhất một rào cản trong triển khai AI
•    15% lo ngại về chất lượng và khả năng sẵn sàng của dữ liệu
•    15% lo về việc tích hợp AI vào lực lượng lao động
•    83% cho rằng doanh nghiệp có trách nhiệm đạo đức khi sử dụng AI
•    53% sợ rằng nếu AI thất bại, ban điều hành sẽ mất niềm tin
•    18% gặp khó trong việc chứng minh ROI từ các sáng kiến AI

Theo khảo sát của Endava, 63% doanh nghiệp xem AI là công cụ tạo lợi thế cạnh tranh đột phá; 74% xem đây là yếu tố giữ chuẩn ngành. Trung bình, các tổ chức tin rằng AI sẽ trở nên không thể thiếu trong vòng 4,5 năm tới – và 11% nói rằng điều này đã xảy ra ngay tại thời điểm khảo sát.

Thông qua khảo sát và báo này,các doanh nghiệp Việt có lẽ đã đến lúc cần chuyển từ "nhận thức" sang "hành động chiến lược". Việc tích hợp AI không chỉ là nâng cấp công nghệ, mà còn là định hình lại tư duy lãnh đạo, phát triển nguồn nhân lực phù hợp và đảm bảo khả năng tạo giá trị bền vững.

Doanh nghiệp cần bắt đầu từ đâu?

•    Đánh giá lại năng lực số và mức độ trưởng thành của dữ liệu
•    Đặt AI vào trung tâm chiến lược – không chỉ là công cụ hỗ trợ
•    Xây dựng chương trình đào tạo nội bộ hướng tới AI + con người
•    Lựa chọn đối tác công nghệ có khả năng đồng hành dài hạn

AI không còn là lựa chọn xa xỉ. Đó là đòn bẩy cần thiết để doanh nghiệp tồn tại, thích ứng và tăng tốc trong thập kỷ tới. Matt Cloke, CTO của Endava, chia sẻ: “Cũng giống như chuyển đổi số đã định hình lại cả ngành công nghiệp, AI sẽ định nghĩa lại cách doanh nghiệp vận hành, đổi mới và thành công. Đây không chỉ là những cải tiến bề mặt về công cụ – AI cần được tích hợp vào lõi tổ chức để tạo ra sự thay đổi thực sự. Những doanh nghiệp nhận thức được sự chuyển dịch này và đưa AI trở thành một phần chiến lược cốt lõi sẽ là những người định hình tương lai. AI không còn là ‘một công cụ hay ho’ – mà là động cơ thúc đẩy làn sóng chuyển đổi kinh doanh tiếp theo.”

Quý vị có thể đọc Báo cáo đầy đủ của Endava tại đây

Thông tin từ báo cáo “AI and the Digital Shift – Endava, 2025”